Hoe raakt de val van het kabinet onze gemeente
Na de recente val van het kabinet in juni 2025, staan gemeenten voor een periode van politieke onzekerheid. Terwijl in Den Haag de voorbereidingen voor nieuwe verkiezingen starten, waarschuwen lokale overheden dat cruciale maatschappelijke projecten in gevaar komen. Gemeenten zijn in hoge mate afhankelijk van landelijke besluitvorming en die komt door de demissionaire status grotendeels stil te liggen.
Gemeentelijke plannen dreigen te stagneren
In de afgelopen jaren zijn veel gemeentelijke taken toegenomen, zoals woningbouw, energietransitie, jeugdzorg en armoedebestrijding. Veel van deze taken zijn echter verweven met landelijke financiering en wetgeving. Door de val van het kabinet is het onzeker of noodzakelijke besluiten en budgetten op tijd beschikbaar komen.
“Als landelijke beslissingen uitblijven, stagneren onze plannen. We kunnen dan geen voortgang maken met urgente opgaven als bouwen, vergroenen en ondersteunen van kwetsbare inwoners,” aldus een woordvoerder van de gemeente.
Onzekerheid over stikstofbeleid en klimaatdoelen
Een van de grootste zorgen betreft het stikstofbeleid. Gemeenten en provincies kunnen zonder duidelijkheid uit Den Haag nauwelijks vergunningen verlenen voor bouwprojecten. Ook de Regionale Energiestrategieën (RES) staan onder druk, net als afspraken over het isoleren van woningen en het opwekken van duurzame energie.
Zonder missionair kabinet kunnen er tijdelijk geen grote beleidswijzigingen of investeringsbesluiten worden genomen. Dat betekent dat geplande klimaatmaatregelen mogelijk vertraging oplopen, met risico op het niet halen van doelstellingen.
VNG en provincies: “Geen tijd voor stilstand”
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Interprovinciaal Overleg (IPO) roepen de Tweede Kamer op om samen met het demissionaire kabinet te zorgen voor bestuurlijke continuïteit. In een gezamenlijke verklaring benadrukken zij: “De maatschappelijke uitdagingen zijn te groot om te wachten. Laat de uitvoering niet lijden onder de verkiezingsperiode.”
Gemeenten vragen daarom expliciet om duidelijkheid over wat wel en niet doorgang kan vinden in de demissionaire fase, en verzoeken de Kamer om ‘lopende zaken’ zoveel mogelijk af te handelen.
Praktische gevolgen voor burgers
Hoewel de kabinetsval voor veel burgers een ver-van-mijn-bed-show lijkt, kunnen de gevolgen lokaal wél voelbaar zijn. Denk aan vertraging van subsidies, infrastructurele projecten, of de uitvoering van sociale programma’s. Bijvoorbeeld op het gebied van jeugdzorg, woningbouw of energiebesparing.
Een ambtenaar van de gemeente laat weten: “We willen doorpakken, maar zijn deels afhankelijk van geld en regels uit Den Haag. Die onduidelijkheid schaadt het vertrouwen van onze inwoners.”
En nu?
De verwachting is dat de verkiezingen voor een nieuw kabinet pas in het najaar plaatsvinden. In de tussentijd blijven lopende processen zoveel mogelijk doorgaan, maar controversiële besluiten worden uitgesteld. Wat als controversieel wordt aangemerkt, beslist de Tweede Kamer de komende weken.
Meer informatie
Voor de laatste updates over het demissionaire kabinet en de impact op gemeentelijke taken:
- www.vng.nl – Vereniging van Nederlandse Gemeenten
- www.rijksoverheid.nl – Informatie over kabinetsformatie en beleid
